Liên minh Châu Âu (EU) đã thiết lập một trong những quy định toàn diện và nghiêm ngặt nhất về hóa chất nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng và môi trường. Trung tâm của những nỗ lực này là quy định REACH (Đăng ký, Đánh giá, Ủy quyền, và Hạn chế Hóa chất). Một phần quan trọng của REACH là danh sách các Substances of Very High Concern (SVHC), gồm các hóa chất được xác định là đặc biệt nguy hiểm. Bài viết này phân tích tác động của các chất SVHC và lý do tại sao EU quyết tâm kiểm soát và hạn chế chúng.

Tại Sao SVHC Được Xem Là Nguy Hiểm?

Các hóa chất trong danh sách SVHC được phân loại dựa trên các đặc tính độc hại, gây lo ngại nghiêm trọng cho sức khỏe con người và môi trường. Những đặc tính này bao gồm:

1. Chất Gây Ung Thư, Đột Biến Gen Hoặc Độc Hại Đối Với Sinh Sản (CMR)

Những hóa chất này có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng:

Chất gây ung thư: Liên quan đến nguy cơ ung thư.
Chất gây đột biến gen: Có thể gây biến đổi di truyền.
Chất độc hại đối với sinh sản: Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và sự phát triển của thai nhi. Ví dụ, các hợp chất chì, nằm trong danh sách SVHC, có thể gây hại đặc biệt nghiêm trọng đến sức khỏe trẻ em và phụ nữ mang thai.

2. Chất Bền Vững, Tích Lũy Sinh Học Và Độc Hại (PBT)

Những hóa chất này phân hủy rất chậm trong môi trường và tích lũy trong cơ thể sinh vật. Qua thời gian, chúng có thể di chuyển qua chuỗi thức ăn, cuối cùng ảnh hưởng đến con người. Một ví dụ là các hydrocacbon thơm đa vòng (PAHs), sản phẩm phụ từ nhiên liệu hóa thạch, gây tổn hại lâu dài cho đời sống thủy sinh.

3. Chất Rất Bền Vững Và Rất Tích Lũy Sinh Học (vPvB)

Những chất này rất khó phân hủy và có khả năng gây phơi nhiễm lâu dài. Sự tồn tại của chúng trong môi trường làm gia tăng rủi ro nghiêm trọng đối với hệ sinh thái và sức khỏe con người.

4. Chất Gây Rối Loạn Nội Tiết

Những hóa chất này can thiệp vào hệ hormone, gây ra các vấn đề về phát triển, sinh sản và hệ miễn dịch. Ví dụ, Bisphenol A (BPA), một chất được sử dụng phổ biến trong sản xuất nhựa, có thể gây dậy thì sớm và giảm khả năng sinh sản.

Tác Động Đối Với Sức Khỏe Con Người

Các chất SVHC có thể gây ra nhiều rủi ro sức khỏe, bao gồm:

Ung Thư Và Rối Loạn Di Truyền

Nhiều chất trong danh sách SVHC, như benzene, đã được chứng minh là gây ung thư. Benzene được sử dụng trong các sản phẩm công nghiệp như dầu bôi trơn và nhựa. Tiếp xúc lâu dài có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh bạch cầu và các loại ung thư khác. Các hóa chất gây đột biến như phthalates cũng có thể gây dị tật bẩm sinh và rối loạn di truyền.

Rối Loạn Hormone Và Vấn Đề Sinh Sản

Những hóa chất như phthalates có khả năng làm rối loạn hormone sinh sản, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và sự phát triển của trẻ em. Chúng được tìm thấy trong nhiều sản phẩm tiêu dùng như đồ chơi và mỹ phẩm.

Độc Tính Thần Kinh

Một số chất SVHC, như hợp chất chì và thủy ngân, có thể gây độc cho hệ thần kinh, đặc biệt ở trẻ em. Phơi nhiễm với chì, dù chỉ một lượng nhỏ, cũng có thể làm giảm chỉ số IQ, gây rối loạn hành vi và chậm phát triển trí tuệ.

Dị Ứng Và Vấn Đề Hô Hấp

Một số chất, như formaldehyde, có thể gây dị ứng da và kích ứng hô hấp. Phơi nhiễm lâu dài với formaldehyde còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh hô hấp mãn tính như hen suyễn.

Tác Động Đối Với Môi Trường

Các chất SVHC không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe con người mà còn gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho môi trường:

Phá Vỡ Hệ Sinh Thái

Các chất như chất ô nhiễm hữu cơ bền vững (POPs) gây rối loạn hệ sinh thái bằng cách tích lũy trong cơ thể động vật. Ví dụ, PAHs có thể gây độc cho cá và đời sống thủy sinh, dẫn đến mất cân bằng sinh thái và giảm đa dạng sinh học.

Tích Lũy Sinh Học Và Phóng Đại Sinh Học

Các chất PBT và vPvB tích lũy trong cơ thể sinh vật và tăng nồng độ khi di chuyển lên chuỗi thức ăn. Điều này khiến con người và các loài động vật ở vị trí cao trong chuỗi thức ăn phải đối mặt với nồng độ độc tố nguy hiểm.

Ô Nhiễm Đất Và Nước

Các kim loại nặng như cadmium và thủy ngân có thể làm ô nhiễm nguồn đất và nước, ảnh hưởng đến sự phát triển của thực vật và gây ô nhiễm nguồn nước uống. Điều này làm giảm năng suất nông nghiệp và gây rủi ro nghiêm trọng cho hệ sinh thái.

Ô Nhiễm Không Khí

Một số hóa chất SVHC, như formaldehyde, có thể bay hơi vào không khí, làm suy giảm chất lượng không khí trong nhà và ngoài trời. Tiếp xúc lâu dài có thể gây ra các vấn đề về tim mạch, hô hấp và ảnh hưởng đến đời sống thực vật.

Tại Sao EU Ban Hành Quy Định Nghiêm Ngặt Với SVHC?

EU đã nhận ra rằng các chất SVHC không chỉ đe dọa đến thế hệ hiện tại mà còn để lại hậu quả lâu dài cho tương lai. Thông qua các quy định nghiêm ngặt của REACH, EU hướng đến việc tạo ra một tương lai an toàn và bền vững hơn.

Bảo Vệ Sức Khỏe Cộng Đồng

EU ưu tiên bảo vệ người dân khỏi các hóa chất độc hại trong các sản phẩm hàng ngày như đồ chơi, mỹ phẩm, và thiết bị điện tử. Các quy định của REACH giúp giảm phơi nhiễm độc hại, đặc biệt đối với nhóm dân cư dễ bị tổn thương như trẻ em và phụ nữ mang thai.

Khuyến Khích Sử Dụng Hóa Chất An Toàn

REACH yêu cầu các công ty tìm kiếm giải pháp thay thế an toàn cho các chất SVHC. Điều này thúc đẩy sự đổi mới trong ngành công nghiệp hóa chất và giảm thiểu rủi ro đối với con người và môi trường.

Bảo Tồn Môi Trường Và Đa Dạng Sinh Học

Bằng cách hạn chế các chất độc hại, EU bảo vệ các hệ sinh thái tự nhiên, ngăn ngừa ô nhiễm và giảm thiểu tác động đến đa dạng sinh học. Điều này đặc biệt quan trọng ở các khu vực nhạy cảm như vùng đất ngập nước và môi trường biển.

Ngăn Ngừa Thiệt Hại Lâu Dài

Nhiều chất SVHC tồn tại lâu dài trong môi trường, gây ra hậu quả khó khắc phục. Việc quản lý chúng từ sớm giúp ngăn chặn thiệt hại không thể đảo ngược đối với tài nguyên đất, nước và môi trường sống.

Thúc Đẩy Trách Nhiệm Doanh Nghiệp

EU yêu cầu các công ty giám sát sản phẩm của mình và cung cấp thông tin chính xác cho người tiêu dùng. Điều này tăng cường trách nhiệm và tính minh bạch, giúp người tiêu dùng đưa ra lựa chọn sáng suốt hơn.

Kết Luận

Các chất SVHC mang lại những rủi ro rõ ràng cho sức khỏe con người và môi trường, với hậu quả có thể kéo dài qua nhiều thế hệ. Quy định REACH của EU thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc bảo vệ cộng đồng, thúc đẩy tính bền vững và khuyến khích ngành công nghiệp hướng đến các giải pháp hóa học an toàn hơn.

Đối với doanh nghiệp, việc hiểu và tuân thủ REACH SVHC không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là cơ hội để đóng góp vào một thế giới an toàn, sạch hơn, và bền vững hơn cho tương lai.

SGS luôn hỗ trợ các doanh nghiệp bằng việc cung cấp các dịch vụ tư vấn, kiểm tra, và xác minh để đảm bảo doanh nghiệp tuân thủ đúng quy định kiểm soát REACH SVHC và các yêu cầu khác của EU. Bằng cách kiểm tra thử nghiệm sản phẩm để phát hiện các chất Halogen, SGS hỗ trợ các doanh nghiệp hoạt động suôn sẻ mà không lo ngại về các vi phạm pháp lý.

Được thành lập vào năm 1878, SGS được biết đến như là công ty kiểm định và chứng nhận hàng đầu thế giới – biểu tượng toàn cầu cho chất lượng và sự chính trực. SGS cung cấp dịch vụ kiểm tra các chất độc hại cho sản phẩm như RoHS, REACH, PFAS, TSCA,… các dịch vụ kiểm tra vật liệu và kiểm tra độ tin cậy. Với mạng lưới dịch vụ toàn cầu và đội ngũ kỹ thuật chuyên nghiệp, SGS cam kết cung cấp dịch vụ thử nghiệm chất lượng cao, toàn diện, cùng với các giải pháp quản lý quy trình chất độc hại và chứng nhận sản phẩm.

—

Hy vọng bài viết trên đây có thể cung cấp thông tin hữu ích tới quý độc giả. Nếu quý độc giả quan tâm đến dịch vụ chứng nhận, kiểm định và thử nghiệm lý-hóa cho sản phẩm, vui lòng liên hệ SGS Việt Nam: