RoHS, viết tắt của Restriction of Hazardous Substances (Hạn chế Các Chất Nguy Hại), là một trong những quy định quan trọng nhất về môi trường trên toàn cầu, ảnh hưởng sâu rộng đến ngành công nghiệp sản xuất thiết bị điện tử và điện. Tuy nhiên, trước khi trở thành tiêu chuẩn bắt buộc như ngày nay, RoHS đã trải qua một hành trình phát triển dài, bắt đầu từ những mối lo ngại về sức khỏe con người và môi trường trong thế kỷ 20.

Nguyên Nhân Hình Thành RoHS

Vào cuối thế kỷ 20, khi công nghệ và sản xuất điện tử bùng nổ, lượng lớn các thiết bị điện tử đã tạo ra khối lượng rác thải khổng lồ. Những thiết bị này, khi bị loại bỏ, thường chứa các hóa chất độc hại như chì (Pb), thủy ngân (Hg), cadmium (Cd), và crom hóa trị sáu (Cr6+). Những hóa chất này có khả năng gây tác động tiêu cực lâu dài đến sức khỏe con người và môi trường.

Một ví dụ điển hình là chì, một kim loại nặng được sử dụng rộng rãi trong hàn điện tử. Khi chì ngấm vào đất hoặc nguồn nước, nó có thể gây ra những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, đặc biệt là ảnh hưởng đến não bộ và hệ thần kinh. Tương tự, thủy ngân, thường được tìm thấy trong bóng đèn và cảm biến, có thể gây ngộ độc thần kinh và làm suy giảm trí nhớ.

Ngoài ra, khi các thiết bị điện tử bị đốt hoặc chôn lấp, hóa chất độc hại có thể phát tán vào không khí, nước và đất, gây ô nhiễm rộng lớn. Những hậu quả này đã khiến chính phủ các quốc gia, đặc biệt là Liên minh Châu Âu (EU), phải tìm cách giảm thiểu tác động từ ngành công nghiệp điện tử đối với môi trường và sức khỏe cộng đồng.

Năm 2000, EU đã đưa ra chỉ thị Waste Electrical and Electronic Equipment (WEEE) nhằm quản lý rác thải điện tử. Từ nền tảng này, Chỉ thị RoHS đã ra đời vào năm 2003, tập trung vào việc hạn chế các chất độc hại ngay từ khâu sản xuất để giảm thiểu tác động xấu trong suốt vòng đời sản phẩm.

Hành Trình Phát Triển của RoHS

Kể từ khi được thông qua vào năm 2003, RoHS đã trải qua nhiều giai đoạn phát triển và mở rộng phạm vi áp dụng.

RoHS 1 (2003)

Phiên bản đầu tiên của RoHS, thường gọi là RoHS 1, có hiệu lực vào ngày 1 tháng 7 năm 2006. Chỉ thị này yêu cầu các nhà sản xuất giảm hoặc loại bỏ hoàn toàn sáu chất nguy hại trong các sản phẩm điện tử và điện: chì, thủy ngân, cadmium, crom hóa trị sáu, polybrominated biphenyls (PBB), và polybrominated diphenyl ethers (PBDE).

RoHS 1 đánh dấu bước đầu tiên trong việc thiết lập tiêu chuẩn môi trường nghiêm ngặt, buộc ngành công nghiệp điện tử phải tìm kiếm các vật liệu thay thế an toàn hơn. Ví dụ, chì trong hàn điện tử đã được thay thế bằng hợp kim không chứa chì như thiếc-bạc-đồng.

RoHS 2 (2011)

Năm 2011, EU tiếp tục nâng cấp quy định với việc ban hành Chỉ thị 2011/65/EU, thường được gọi là RoHS 2. Phiên bản này có hiệu lực từ ngày 2 tháng 1 năm 2013 và đưa ra một số điểm mới:

Mở rộng phạm vi áp dụng: RoHS 2 áp dụng cho tất cả các thiết bị điện và điện tử, bao gồm cả dây cáp và linh kiện, thay vì chỉ giới hạn ở một số danh mục như trước.
Đánh dấu CE: Các sản phẩm phải được đánh dấu CE, chứng minh rằng chúng tuân thủ quy định RoHS, giúp người tiêu dùng nhận biết sản phẩm an toàn và thân thiện với môi trường.
Yêu cầu tài liệu kỹ thuật: Các nhà sản xuất phải cung cấp đầy đủ tài liệu chứng minh sản phẩm của họ tuân thủ RoHS, tạo điều kiện cho các cơ quan chức năng giám sát.

RoHS 2 không chỉ tập trung vào giảm thiểu tác động môi trường mà còn khuyến khích đổi mới trong sản xuất, tạo ra các sản phẩm an toàn hơn và bền vững hơn.

RoHS 3 (2015)

Phiên bản mới nhất, được gọi là RoHS 3, được thông qua vào năm 2015 và có hiệu lực từ ngày 22 tháng 7 năm 2019. Chỉ thị 2015/863 bổ sung bốn chất mới vào danh sách các chất bị hạn chế, chủ yếu là các loại phthalates, thường được sử dụng làm chất dẻo hóa trong sản xuất nhựa:

Bis(2-ethylhexyl) phthalate (DEHP)
Butyl benzyl phthalate (BBP)
Dibutyl phthalate (DBP)
Diisobutyl phthalate (DIBP)

RoHS 3 cũng mở rộng phạm vi áp dụng đối với các thiết bị y tế và dụng cụ giám sát công nghiệp, yêu cầu tất cả các sản phẩm này phải tuân thủ tiêu chuẩn mới.

Tác Động Toàn Cầu của RoHS

RoHS không chỉ dừng lại ở phạm vi EU mà đã trở thành tiêu chuẩn môi trường toàn cầu. Nhiều quốc gia và khu vực khác, bao gồm Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, và Hoa Kỳ, đã áp dụng các quy định tương tự, dựa trên nền tảng của RoHS để bảo vệ môi trường.

Đối với các doanh nghiệp, RoHS đặt ra thách thức lớn trong việc thay đổi quy trình sản xuất và vật liệu. Tuy nhiên, nó cũng thúc đẩy sự đổi mới trong công nghệ, khuyến khích sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường và thiết kế sản phẩm dễ tái chế.

Tương Lai của RoHS

Trong bối cảnh ngày càng gia tăng áp lực về bảo vệ môi trường và biến đổi khí hậu, các tiêu chuẩn như RoHS sẽ tiếp tục được cải tiến để đối phó với các thách thức mới. EU và các tổ chức môi trường đang nghiên cứu bổ sung thêm các chất độc hại khác vào danh sách kiểm soát, cũng như mở rộng phạm vi áp dụng đối với các sản phẩm công nghệ mới như pin năng lượng mặt trời và thiết bị năng lượng tái tạo.

Kết Luận

RoHS đã chứng minh vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu tác động tiêu cực của ngành công nghiệp điện tử đối với môi trường và sức khỏe con người. Từ những thảm họa môi trường trong thế kỷ 20 đến sự ra đời và phát triển của RoHS, hành trình này là minh chứng cho nỗ lực toàn cầu nhằm tạo ra một thế giới xanh hơn và bền vững hơn. Các doanh nghiệp không chỉ cần tuân thủ RoHS để đáp ứng quy định pháp lý mà còn để góp phần xây dựng tương lai an toàn và thân thiện với môi trường.

SGS luôn hỗ trợ các doanh nghiệp bằng việc cung cấp các dịch vụ tư vấn, kiểm tra, và xác minh để đảm bảo doanh nghiệp tuân thủ đúng quy định kiểm soát RoHS và các yêu cầu khác của EU. Bằng cách kiểm tra thử nghiệm sản phẩm để phát hiện các chất trong RoHS, SGS hỗ trợ các doanh nghiệp hoạt động suôn sẻ mà không lo ngại về các vi phạm pháp lý.

Được thành lập vào năm 1878, SGS được biết đến như là công ty kiểm định và chứng nhận hàng đầu thế giới – biểu tượng toàn cầu cho chất lượng và sự chính trực. SGS cung cấp dịch vụ kiểm tra các chất độc hại cho sản phẩm như RoHS, REACH, PFAS, TSCA,… các dịch vụ kiểm tra vật liệu và kiểm tra độ tin cậy. Với mạng lưới dịch vụ toàn cầu và đội ngũ kỹ thuật chuyên nghiệp, SGS cam kết cung cấp dịch vụ thử nghiệm chất lượng cao, toàn diện, cùng với các giải pháp quản lý quy trình chất độc hại và chứng nhận sản phẩm.

—

Hy vọng bài viết trên đây có thể cung cấp thông tin hữu ích tới quý độc giả. Nếu quý độc giả quan tâm đến dịch vụ chứng nhận, kiểm định và thử nghiệm lý-hóa cho sản phẩm, vui lòng liên hệ SGS Việt Nam: