Việt Nam đang nổi lên như một điểm sáng trong ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu, nhờ vào chiến lược phát triển dài hạn và những lợi thế đặc thù. Quốc gia này không chỉ tham vọng xây dựng ngành bán dẫn mạnh mẽ vào năm 2030, mà còn muốn trở thành trung tâm quan trọng trong chuỗi giá trị toàn cầu. Trong bối cảnh cuộc đua cạnh tranh khốc liệt giữa các quốc gia, Việt Nam đang tận dụng ba lợi thế lớn để khẳng định vị trí của mình.

Chiến lược phát triển bán dẫn của Việt Nam

Theo trang tin quốc tế The Diplomat, Việt Nam đã đưa ra một chiến lược quốc gia phát triển ngành công nghiệp bán dẫn với mong muốn trở thành một nhân tố quan trọng trong các ngành công nghiệp công nghệ cao vào năm 2030. Mục tiêu của Việt Nam không chỉ dừng lại ở việc tham gia vào các khâu lắp ráp, đóng gói và thử nghiệm (APT), mà còn muốn trở thành trung tâm bán dẫn hàng đầu thế giới. Chiến lược này còn mở rộng sang phát triển ngành công nghiệp điện tử và trí tuệ nhân tạo (AI), với hy vọng đưa Việt Nam thành một địa điểm an toàn và ổn định trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Tuy nhiên, Việt Nam đang phải đối mặt với sự cạnh tranh từ nhiều quốc gia trong khu vực như Malaysia, nơi ngành công nghiệp APT bán dẫn đã có mặt từ hàng thập kỷ. Điều này đòi hỏi Việt Nam phải tận dụng tối đa những lợi thế cạnh tranh độc đáo của mình.

Ba lợi thế cạnh tranh của Việt Nam trong ngành bán dẫn

1. Môi trường chính trị ổn định và dự đoán cao

Một trong những lợi thế cạnh tranh lớn nhất của Việt Nam chính là sự ổn định về chính trị và tính nhất quán trong chính sách. Không giống như nhiều quốc gia khác trong khu vực, Việt Nam không dễ dàng thay đổi chính sách đột ngột hay gặp phải biến động chính trị lớn. Các chiến lược quốc gia thường được thừa kế và thúc đẩy giữa các thế hệ lãnh đạo, tạo ra sự ổn định và dự đoán cho các nhà đầu tư nước ngoài.

Đối với các công ty công nghệ và bán dẫn quốc tế, sự ổn định chính trị là yếu tố quan trọng khi họ quyết định đầu tư dài hạn. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro và tạo ra môi trường kinh doanh an toàn, thuận lợi cho việc phát triển các dự án lớn và mang tính chất chiến lược.

2. Nguồn nhân tài trẻ và dồi dào

Lợi thế thứ hai của Việt Nam nằm ở dân số trẻ và nguồn lao động dồi dào. Việt Nam có nguồn nhân lực kỹ thuật chất lượng cao, được dự đoán sẽ giúp giải quyết tình trạng thiếu hụt lao động trong ngành bán dẫn tại các trung tâm công nghệ lớn như Hoa Kỳ và Hàn Quốc.

Việc đầu tư vào đào tạo và phát triển nguồn nhân lực sẽ giúp Việt Nam vươn lên trong chuỗi giá trị, từ giai đoạn lắp ráp, thử nghiệm sang thiết kế chip và nghiên cứu. Nguồn lao động trẻ và có tay nghề của Việt Nam không chỉ giúp quốc gia trở thành trung tâm sản xuất bán dẫn mà còn có tiềm năng trở thành một trung tâm thiết kế và nghiên cứu công nghệ trong tương lai.

3. Quan hệ ngoại giao nồng ấm và chiến lược trung lập

Một yếu tố quan trọng khác giúp Việt Nam khẳng định vị thế trong ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu là sự trung lập về chiến lược và mối quan hệ ngoại giao tích cực với các đối tác chủ chốt. Việt Nam có mối quan hệ tốt với các quốc gia và doanh nghiệp lớn trong ngành bán dẫn, giúp quốc gia này tránh được những rủi ro địa chính trị phức tạp.

Việc thiết lập các quan hệ đối tác chiến lược toàn diện đã giúp Việt Nam thu hút được nhiều khoản đầu tư lớn trong ngành bán dẫn. Các doanh nghiệp như Amkor đã tăng cường đầu tư vào các dự án APT tại Bắc Ninh, trong khi các công ty công nghệ lớn như Cadence, Synopsys và Marvell đều đang mở rộng hoạt động tại Việt Nam, bao gồm việc cung cấp các chương trình đào tạo thiết kế chip và mở rộng nghiên cứu và phát triển (R&D).

Thách thức tiềm ẩn và cơ hội phát triển

Dù có nhiều lợi thế, Việt Nam vẫn đối mặt với một số thách thức nhất định. Các quốc gia khác trong khu vực như Ấn Độ, Malaysia và Indonesia đều có những chiến lược thu hút đầu tư tương tự, với nguồn nhân lực và cơ sở hạ tầng mạnh mẽ. Điều này đòi hỏi Việt Nam phải tăng tốc tận dụng lợi thế so sánh của mình và thúc đẩy quá trình cải tiến cơ sở hạ tầng, đào tạo nguồn nhân lực để duy trì đà phát triển.

Ngoài ra, Việt Nam cũng cần phải chú trọng đến việc đáp ứng các tiêu chuẩn phát triển bền vững toàn cầu, đặc biệt là trong bối cảnh ngành bán dẫn đang bị giám sát ngày càng chặt chẽ về việc sử dụng nhiều tài nguyên nước và phát thải carbon cao.

Kết luận

Việt Nam có tiềm năng lớn để trở thành một nhân tố quan trọng trong chuỗi giá trị bán dẫn toàn cầu. Bằng cách tận dụng sự ổn định chính trị, nguồn nhân lực trẻ và các mối quan hệ ngoại giao tích cực, Việt Nam đang có cơ hội vươn lên trong cuộc đua bán dẫn. Tuy nhiên, thành công của quốc gia này sẽ phụ thuộc vào khả năng vượt qua những thách thức địa chính trị và phát triển cơ sở hạ tầng phù hợp với nhu cầu của ngành công nghiệp công nghệ cao.